Thời mạt pháp

Kinh tế khó khăn,

Lòng người thay đổi,

Chạy theo danh lợi,

Đánh mất chính mình.

Đồng tiền lên ngôi,

Quan hệ đứt gãy.

Cha con khoảng cách,

Vợ chồng ly thân.

Bạo hành gia đình,

Bạo lực cuộc sống,

Chiến tranh học đường,

Khủng bố khắp nơi.

Nhân sự nhảy việc,

Doanh nghiệp "vắt chanh".

Đồng nghiệp bất đồng,

Bạn bè bất tín.

Nghèo khổ bần cùng,

Đạo tặc tăng cao,

Tổ chức tội phạm,

Lừa đảo tinh vi.

Doanh nghiệp phá sản,

Sa thải hàng loạt,

Giật nợ lẫn nhau,

Quẫn cùng tự tử.

Siết nợ ngân hàng,

Ít thì khó khăn,

Nhẹ thì mất nhà,

Nặng thì ăn xin.

Lợi ích cá nhân,

Rồi lợi ích nhóm,

Tham nhũng, rửa tiền,

Lủng đoạn kinh tế.

Hiền bị ăn hiếp,

Ác bị biến chất,

Chịu đựng dễ điên,

Chống thì gây họa,

Trốn chạy đi tu.

Xả súng hàng loạt,

Giết người man rợ,

Khủng bố cực đoan,

Mua thần, bán thánh,...

Chiến tranh nóng-lạnh,

Chiến tranh công nghệ,

Chiến tranh tiền tệ,

Chiến tranh kinh tế,...

Vũ khí nguyên tử,

Bay xuyên lục địa,

Chiến tranh robot,

Điều khiển từ xa.

Công nghệ AI

Hỗ trợ công việc

Vượt ngưỡng kiểm soát

Chi phối loài người

Chênh lệch dân cư:

Người già, trẻ nhỏ,

Sống chốn nông thôn.

Thanh niên sức khỏe,

Dồn về thành thị.

Kẻ đi kiếm tiền,

Áp lực cạnh tranh.

Kẻ ở quê nhà,

Thiếu người lao động.

Cán cân thương mại

Chênh lệch tiền-hàng,

Chênh lệch cung-cầu,

Thừa-thiếu việc làm,

...

Khủng hoảng kinh tế

Nước thì lạm phát,

Nước thì giảm phát,

Nước thì đình lạm,

....

Chênh lệch cung-cầu:

Trăm bán vạn mua,

Là chuyện xưa rồi.

Còn ở hiện thời,

Muôn vàn kẻ bán.

Mặt nạ càng nhiều,

Lắm kế đa mưu.

Người khôn của khó,

Không dễ kiếm tiền.

Áp lực dân số:

Quá tải giao thông,

Sống giữa bê tông,

Nóng nực, ngập nước,..

Chênh lệch giàu nghèo:

Kẻ giàu thêm sụ,

Người mót không ra,

Bất công, bóc lột.

Chênh lệch trình độ,

Cạnh tranh công việc,

Khoảng cách giao tiếp,

Thao túng tâm lý.

Chênh lệch công nghệ,

Máy móc tự động,

Thay thế con người,

Sản xuất hàng loạt,

Áp đảo thị trường.

Dân số một già:

Lao vào vòng xoáy,

Quên lập gia đình,

Gánh nặng y tế.

Khí hậu biến đổi:

Ngày một cực đoan,

Hậu quả công nghiệp,

Khí thải nhà kính.

Khí quyển bị thủng,

Hai lổ mất rồi,

Ánh nắng mặt trời,

Làm da khô rát.

Nhiệt độ tăng cao,

Núi lửa phun trào,

Băng tan, nước dâng,

Ngập mặn, sóng thần,

Lũ lụt, động đất,..

Trái đất dần chậm,

Đảo ngược từ trường,

Chu kỳ băng hà,

Lần nữa diễn ra,

Rủi ro va chạm,

Với vật thể lạ,

Và bão mặt trời,

Có thể quét qua.

Chênh lệch nhiệt độ:

Nóng: El Nino ^{(EN | VI)}

Lạnh: La Nina  ^(EN | VI)

Mùa hè thêm nóng,

Mùa đông thêm lạnh.

Ban ngày càng nóng,

Thì tối càng lạnh,

Vùng thì tuyết rơi,

Nơi thì hoang mạc.

Vùng thì ngập nước,

Chỗ thì khô cằn.

Quan hệ sinh thái,

Bị mất cân bằng:

Động vật di cư,

Bị chết hàng loạt.

Mỗi loài tuyệt chủng,

Thiên địch xâm lăng.

Đẩy mạnh quá trình,

Xâm lấn giống loài.

Ô nhiễm môi trường:

Rác thải không gian,

Rác thải đại dương,

Không khí, nguồn nước,

Cho đến đất đai,

Đồ ăn thức uống,

Ngày càng nhiễm độc.

Ô nhiễm dãi sóng:

Âm thanh, ánh sáng,

Và các loại sóng,

Làm mất trí nhớ,

Gây ung thư não,

Làm nhiễu định vị,

Ảnh hưởng muôn loài.

Tài nguyên cạn kiệt:

Khoáng sản, khí đốt,

cây cối, động vật,..

Chỉ biết khai thác,

Mà không tái tạo.

Bệnh tật nguy hiểm:

Ung thư, đột quỵ,

trầm cảm, tâm thần, 

tự tử, khủng bố,..

Dịch giả tăng cường:

Châu chấu, dịch chuột,

H5N1, 

H7N9,

Bệnh Sars, Bệnh Mers,

Bệnh Ebola, 

Rồi Corona,..

Cuộc sống cuốn trôi:

Đánh mất chính mình.

Không có thời gian,

Dành cho gia đình.

Như con robot,

Như gà công nghiệp.

Vòng xoáy một nhanh:

Từ lúc thức dậy,

Đến khi về nhà.

Chuông reo đi làm,

Dùng thức ăn nhanh,

Chen chúc lên tàu,

Về nhà ăn bắp,

Bật chiếc TV,

Làm chai nước ngọt,

Mấy khi vận động,...

Giấc mơ vật chất:

Có nhà, có xe,

Có sổ tiết kiệm,

Có tiền đi chơi,...

Tất cả chỉ là,

Cạm bẫy mà thôi.

Giấc mơ danh tiếng:

Thể hiện, tự cao,

Làm loạn dư luận.

Hâm mộ thần tượng,

Ngất lên xỉu xuống,

Mê tín dị đoan,

Giả thần, giả quỷ.

Giấc mơ quyền thế:

Quan liêu, hách dịch, 

Áp chế, lạm quyền,

Tham nhũng, trục lợi,

Dung túng tiêu cực.

Bất ổn tâm lý:

Phân biệt giàu nghèo,

Phân biệt giới tính,

Phân biệt chủng tộc,

Phân biệt màu da,

Phân biệt tôn giáo,

Phân biệt vùng miền,...

Tư tưởng phong kiến,

Gia trưởng, áp đặt,

Tư tưởng vua - tôi,

Tự hào dân tộc,

Pháp luật, đạo đức,

Khái niệm, câu chữ,

Đều có lổ lổng,

Ràng buộc con người,

Gây ra cảnh khố,...

Mọi thứ nên giữ,

Ở mức tương đối,

Áp dụng linh động,

Mới là trung đạo.

Nhân quả hiện đời,

Vốn rất rõ ràng,

Chỉ vì VÔ MINH,

Mà không nhìn thấy.

Quy luật tự nhiên,

Là luật cân bằng,

Cố tình làm lệch,

Nhân quả nhận lấy.

Kết quả diễn ra,

Đều có nguyên nhân.

Đã có nguyên nhân,

Hẵn ra kết quả.

Vì thế cho nên:

Đúng sai chỉ xét,

Trong một phạm vi,

Trong khoảng thời gian,

Trên vài đối tượng.

Càng mở rộng ra,

Đúng lại thành sai, 

Sai lại thành đúng.

Trứng sinh ra gà,

Gà nở ra trứng,

Hồi quy tận cùng,

Mới là toàn diện.

Giống như màu sắc,

Có sáng có tối,

Thì tranh mới đẹp.

Giống như nốt nhạc,

Có cao có thấp,

Thì nhạc mới hay.

Giống như cuộc đời,

Có thăng, có trầm,

Thì mới trưởng thành.

Giống như ván bài,

Dù đẹp, hay xấu,

Thắng thua quyết định,

Là ở cách chơi.

Giống như bản đồ,

Mỗi người một mảnh,

Xuất điểm khác nhau,

Không thể so sánh.

Chỉ có tổng thể:

Toàn bộ vũ trụ,

Bao gồm tất cả,

Là luôn luôn đúng.

Thế nên mới thấy,

Lá ngọn khác nhau,

Đều mọc từ cành,

Cành về nhánh lớn,

Nhánh lại về thân,

Thân lại về gốc.

Đào sâu xuống gốc,

Cũng đều như thế,

Rễ - nhánh sinh ra.

Khác điểm bắt đầu,

Đều chung một mối.

Nguồn gốc giống nhau,

Thì không so sánh.

Thì đâu phân biệt,

Đâu có đúng sai.

Đi trước biết trước,

Đi sau biết sau,

Đi nhanh về nhanh,

Đi chậm về chậm.

Vũ trụ bao la,

Vốn dĩ tồn tại,

Con người chỉ đang

Từ từ tìm ra,

Làm gì có cái,

Gọi là sáng tạo.

Tổng thể vũ trụ,

Tuy là bảo toàn,

Nhưng không đứng yên,

Mà luôn chuyển động.

Cho nên cân bằng,

Ở mức tương đối.

Thành phần cơ bản,

Tạo nên vũ trụ,

Thường là lưỡng tính,

Hút - Đẩy lẫn nhau.

Chỉ có tương tác,

Chứ không triệt tiêu,

Không thể sinh ra,

Không tự mất đi.

Hút nhiều thì tụ,

Đẩy nhiều thì tán,

Tụ đủ thì nổ,

Tán đủ thì tách.

Sinh ra phản ứng,

Cục bộ - Dây chuyền.

Chênh lệch điện thế,

Dòng điện sinh ra.

Chênh lệch độ cao
(trọng lực),

Dòng nước sinh ra.

Chênh lệch áp suất,

Cơn gió sinh ra.

Chênh lệch nhiệt độ,

Dòng nhiệt sinh ra.

Bất công, giàu nghèo.

Sinh ra bạo lực.

Bất ổn tâm lý,

Sinh ra tiêu cực.

...

Vạn vật cũng vậy,

Sinh lão bệnh tử,

Thành trụ hoại không,

Diễn biến Vô thường.

Ai rồi cũng chết,

Gì rồi cũng tan.

Nhưng không mất đi,

Chỉ thay hình tướng.

QUY LUẬT vũ trụ,

Có các hình tướng:

Quy luật tổng thể,

Quy luật tự nhiên,

Quy luật bảo toàn (bù trừ),

Quy luật cân bằng,

Quy luật chuyển động,

Quy luật tương đối,

Quy luật giới tính,

Quy luật phân cực (đối lập, phản lực,..),

Quy luật vô thường,

Quy luật nhân quả,

Quy luật tâm thức,

....

Chi phối TẤT CẢ
(ĐỐI TƯỢNG):

Hình tướng cốt lõi:

Vật chất, năng lượng,

thông tin, dữ liệu, 

sự kiện, diễn biến,

quá trình, thử thách,

trò chơi, trải nghiệm, 

phương tiện, lựa chọn,

ý thức, tâm thức,

hình tướng, chân tướng,

nhân - quả, duyên - nghiệp

Hình tướng mở rộng:

Quy luật của mọi quy luật, 

Vạn pháp quy tông, 

Vạn pháp giai không, 

Sinh - lão - bệnh - tử,

Thành - trụ - hoại - không, 

An nhiên tự tại, 

Phá mê khai ngộ, 

Giới hạn, Không giới hạn, Vô hạn,

Hiện tại, Quá khứ, Vị lai,

Hư không, Nhất nguyên, Nhị nguyên, Lưỡng nguyên, Đa nguyên,..

Vũ trụ vốn dĩ, 

Trung đạo, 

Bát nhã, 

Trí huệ, 

Giác ngộ,

Niết bàn, 

Tuệ giác, 

Tính giác, 

Tính biết, 

Viên giác,

Tương nhập,

Tương tức,

Chơn như, 

Chân như,

Chơn ngã, 

Chân linh, 

Chân tâm, 

Chân tánh,

Bản tánh, 

Bổn tánh, 

Tự tánh, 

Tánh - Tướng,

Tâm - Cảnh,

Được - Mất,

Có - Không, 

Có - Giả có, 

Thật - Giả, 

Đúng - Sai, 

Trái - Phải, 

Thiện - Ác, 

Nhẫn - Nhục, 

Hỷ - Nộ, 

Sân hận - Hỷ xả, 

Gốc - Ngọn, 

Quả - Hạt, 

Gà - Trứng, 

Sinh - Diệt, 

Tử - Bất tử, 

Vô sinh - Vô diệt, 

Giữ - Buông, 

Yêu - Ghét, 

Phật - Ma, 

Tính Phật - Tính Ma, 

Duyên hợp, 

Hợp tướng, 

Ngũ uẩn - Tính không, 

Nguồn gốc - Kết thúc, 

Luân hồi - Chuyển hóa; 

Thường - Chân thường, 

Cấu nhiễm - Tinh sạch, 

Từ bi - Chấp trước, 

Khiêm hạ - Ngã mạn, 

Hạ nhân - Cao nhân, 

Chứng - Vô chứng, 

Đắc - Vô đắc, 

Âm - Dương,

Chánh - Tà, 

Chánh niệm - Tà niệm

Tỉnh - Mơ, 

Giác - Mê, 

Mơ hồ - Thật rõ, 

Tri giác - Trực giác, 

Động - Tĩnh, 

Vật chất - Ý thức, 

Thực tại - Mơ tưởng, 

Thực tế - Tưởng tượng, 

Thành kiến - Chánh kiến, 

Định kiến - Khách quan, 

Biết - Sẽ biết, 

Thành - Sẽ thành, 

Phàm - Thánh, 

Đời - Đạo, 

Thế gian - Xuất thế gian, 

Ngại - Vô ngại, 

Tác - Vô tác, 

Nguyện - Vô nguyện, 

Mong cầu - Tùy duyên, 

Tự nhiên - Cưỡng cầu, 

Từng bước - Nhảy bước, 

Liên tục - Đứt gãy, 

Nhanh - Chậm, 

Chắc chắn - Hời hợt, 

Nhân nào - Quả nấy, 

Nguyên nhân - Kết quả, 

Duyên nghiệp - Luân hồi, 

Biệt nghiệp - Cộng nghiệp, 

Chân tướng - Hình tướng, 

Thật tướng - Giả tướng, 

Sắc - Vô sắc, 

Sắc tướng - Vô tướng, 

Sắc thân - Pháp thân,

Chúng sanh - Pháp giới,

Nhiễm - Vô nhiễm, 

Hợp - Tan, 

Giả hợp - Giả tan, 

Ngã - Vô ngã, 

Tướng ngã - Phi ngã, 

Thường - Chân thường - Vô thường, 

Bản ngã - Chân ngã - Vô ngã, 

Hạt - Sóng - Lưỡng tính sóng hạt,

Vi tế - Thô trược, 

Tỉnh thức - Vô minh, 

Tỉnh giác - U minh, 

Thức - Vô thức; 

Tạp niệm, Nhất niệm, Vô niệm; 

Dục giới, Sắc giới, Vô sắc giới; 

Nhục thân, Ứng thân, Pháp thân; 

Hóa thân, Báo thân, Pháp thân; 

Kiến thức, Mạt na thức, A lại da thức; 

Khổ - Thoát khổ, 

Hạnh phúc - Đau khổ, 

Thiên thần - Ác quỷ,

Thiên đường - Địa ngục, 

Bám chấp - Phá chấp, 

Chấp trước - Buông xả, 

Vướng bận - Giải thoát, 

Vướng mắc - Tháo gỡ, 

Tự do - Lệ thuộc, 

Áp đặt - Tự chủ, 

Cứng nhắc - Linh động, 

Chủ động - Bị động, 

Lý thuyết - Hành động, 

Biến - Bất biến, 

Biến động - Bất động, 

Suy tàn - Trường tồn, 

Thay đổi - Thường còn, 

Hoại diệt - Thường hằng, 

Vĩnh cửu - Hao mòn, 

Bất nhị - Nhị nguyên, 

Bình đẳng - Phân biệt, 

Bạn - Tạo hóa, 

Một - Tất cả, 

Lý - Sự, 

Vô vi - Hữu vi, 

Sư trí - Vô sư trí, 

Định - Vô định, 

Thanh tịnh - Bất tịnh, 

An lạc - Phiền não, 

Bình đẳng - Bất bình đẳng, 

Cân bằng - Mất cân bằng, 

Tương đối - Tuyệt đối,

.....

Hình tướng vô hạn, 

Chân tướng chỉ một, 

Cho nên hãy nhớ,

Giữ lý trung đạo, 

Khách quan, trung lập,

Phân định rõ ràng, 

Trong sự chánh niệm,

Không nghiêng bên nào,

Không để chênh lệch,

Có sự ổn định,

Tùy cơ vận dụng,

Mà tốt hay xấu.

Muốn được như vậy,

Có vài phương pháp:

Hướng ra bên ngoài,

Hướng vào bên trong,

Lựa chọn cốt lõi,

Tùy cơ ứng biến.

Hướng ra bên ngoài:

Kinh tế, tình cảm,

Sức khỏe, thời gian,

Vận động, trí tuệ,...

Phải luôn đảm bảo.

Bên trong chỉ cần:

An nhiên tự tại,

Duyên đến thì nhận,

Duyên hết thì buông,

Không cần bám chấp.

Lựa chọn cốt lõi:

Lướt nhanh bề rộng,

Chú trọng bề sâu:

Đủ ăn, đủ mặc,

Đủ giấc, đủ cử,

Biết đủ là đủ.

Không cần cao xa.

Quá khứ đã qua,

Tương lai chưa tới,

Chỉ có hiện tại,

Là đang diễn ra.

Đi vào cuộc sống:

Thấu LÝ TRUNG ĐẠO,

Hiểu TỨ DIỆU ĐẾ,

Hành BÁT CHÁNH ĐẠO.

Dùng thiền minh sát:

Hiểu thấu bên ngoài,

Tất cả là tướng.

Quan sát mọi việc,

Không cần dính mắc,

Không qua lăng kính,

Trong sự tỉnh giác,

Trong sự chánh niệm,

Nhận biết mọi việc,

Như nó vốn là.

Vận dụng thiền định:

Hiểu thấu bên trong,

Tất cả là tánh.

Vốn dĩ thanh tịnh,

Vốn dĩ bình đẳng,

Từ bi, trí tuệ.

Chứng ngộ điều này:

Tất cả là một,

Một là tất cả.

Thiền cũng là niệm (Phật),

Niệm cũng là thiền,

Trì chú cũng vậy,

Hình tướng có khác,

Chân tướng không khác.

Mở rộng phạm vi

Tôn giáo, khoa học,

Đạo này, đạo kia,

Dòng thánh, tông môn,

Tiếp cận tuỳ duyên,

Tuỳ cơ khế hợp,

Hằng thuận chúng sanh,

Tuỳ hỷ công đức.

Tương tự ta có:

Sám hối, gõ mõ, đọc kinh,

quét chùa, bủa củi, gánh phân,

gánh nước, đi, đứng, nằm, ngồi,

ăn, uống, ngủ, nghĩ, nghe, nhìn,

ngửi, nếm, xúc chạm, tư duy,

rửa chén, hớt tóc, giặt đồ,...

Tất cả đều là hình thức,

Tất cả đều là phương tiện.

Tất cả đều là tất cả.

Cho nên mới thấy:

Khi tâm thanh tịnh,

Tất cả là thiền.

Trực chỉ chân tâm,

Kiến tánh thành Phật.

Khi tâm bất tịnh,

Thiền không là thiền,

Mài ngói làm gương,

Là điều không thể.

Thấu lý, hành sự.

Phương tiện cụ thể:

Hướng dẫn hành thiền:

Chuẩn bị sức khỏe,

Lựa chọn thời gian,

Tinh thần ổn định.

Lựa chọn không gian,

Ánh sáng vừa đủ,

Yên tĩnh, thoáng mát,

Sạch sẽ, thơm tho,..

Lựa chọn đặt định:

Định vào hơi thở,

Định vào nhịp tim,

Định vào luân xa,..

Thu nhíp các căn,

Định vào đối tượng,

Lắng dần tạp niệm,

Một cách tự nhiên.

Buông xả tất cả,

Quy hết về không:

Thân thể không có,

Cảm xúc không có,

Ý thức không có,

Thời gian không có,

Chuyển động không có,

Không có sinh tử,

Không khổ, không vui,

Không sạch, không dơ,

Không ma, không phật,

Không pháp, không tăng,

Không đúng, không sai,

Không "Có", không "Không",

...

Không có gì hết,

Không để dính mắc,

Thì không phân biệt,

Thì đâu có khổ,

Không cần phải cố,

Không cần phải diệt,

Không phải tranh dành,

Không cần phải tu,

Không cần phải chứng.

Có vài chân lý là luôn luôn đúng:

Không có đúng sai,

Vừa đúng, vừa sai,

Trong đúng có sai,

Trong sai có đúng,

Không biết gì hết,

Và Sự im lặng
(từ nội tâm),

Và Sao cũng được.

Tương thông đạo lý,

Đạt chánh đẳng giác,

Phổ độ chúng sanh.